Trong 15 năm qua TAND hai cấp tỉnh Quảng Bình đã xét xử, giải quyết  trên 20.000 vụ, việc các loại. Số lượng giải quyết các loại án trung bình trong 5 năm gần đây của Tòa án nhân dân hai cấp tỉnh Quảng Bình là 2.500 vụ/năm, đạt tỷ lệ trên 93%; tỷ lệ hòa giải thành trong các vụ việc dân sự, hôn nhân gia đình, kinh doanh thương mại luôn vượt so với chỉ tiêu của TAND tối cao giao. Tỷ lệ án hủy, án sửa thấp hơn nhiều so với TAND tối cao đề ra, án hủy trung bình hằng năm chiếm tỷ lệ 0,48%, án sửa chiến tỷ lệ 0,34%. Chất lượng xét xử các loại vụ án ngày càng được nâng lên; tỉ lệ các bản án, quyết định bị huỷ, sửa liên tục giảm dần qua các năm.

             Trong công tác xét xử lưu động, Tòa án nhân dân hai cấp tỉnh đã phối hợp với các cơ quan Trường Đại học Quảng Bình, Trường Trung cấp luật, các xã, phường, thị trấn tổ chức các phiên tòa xét xử lưu động để lồng ghép tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật trong quần chúng nhân dân, sinh viên…; bảo đảm các vụ việc được giải quyết đúng thời hạn, đúng quy định của pháp luật, củng cố niềm tin của nhân dân vào công lý.

        Trong 15 năm qua TAND hai cấp tỉnh Quảng Bình đã đưa ra xét xử lưu động hơn 1500 vụ án tại các địa bàn gây án, tạo điều kiện cho nhân dân tham dự phiên tòa, được nhân dân đồng tình ủng hộ. Thông qua hoạt động xét xử, nhất là các phiên tòa xét xử lưu động, Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Bình đã góp phần tuyên truyền pháp luật đến với người dân, những người tham dự phiên tòa được chứng kiến toàn bộ diễn biến quá trình Tòa án giải quyết, xét xử một vụ việc cụ thể, họ sẽ hiểu rõ hơn pháp luật quy định đối với từng trường hợp vi phạm như thế nào và bị xử lý ra sao, từ đó sẽ có cách ứng xử phù hợp với quy định của pháp luật, qua đó góp phần tích cực cùng các ngành các cấp giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội, củng cố đoàn kết trong nội bộ nhân dân, tạo hành lang pháp lý trong lưu thông dân sự, thúc đẩy việc thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị, kinh tế, xã hội, an ninh, quốc phòng ở địa phương. Thông qua hoạt động xét xử, Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Bình đã góp phần tuyên truyền các văn bản pháp luật đến với cộng đồng dân cư một cách cụ thể, dễ hiểu; qua đó nhận thức, hiểu biết về pháp luật của người dân được nâng lên, tạo sự chuyển biến cơ bản về ý thức tôn trọng và nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật trong quần chúng nhân dân, đây là hình thức tuyên truyền có ý nghĩa thiết thực và dễ dàng đi vào cuộc sống.

         Đối với, tội phạm tham nhũng, kể cả tham nhũng “vặt” đang từng bước được kiềm chế. Nhiều vụ án dư luận xã hội quan tâm đã được phát hiện và xử lý nghiêm minh. Hình phạt mà các Tòa án quyết định đối với các bị cáo phạm tội tham nhũng là sự cảnh báo nghiêm khắc cho sự lạm dụng quyền lực và tuỳ tiện, vi phạm pháp luật, xâm phạm lợi ích của Nhà nước và nhân dân. Chẳng hạn: Vụ án“Nhận hối lộ” của Đội Thanh tra giao thông số 3 - Thanh tra Sở GTVT Quảng Bình với tang số chỉ 5.500.000 đồng nhưng có 2 bị cáo, mỗi bị cáo bị xử phạt 24 tháng tù giam; vụ án Võ Hồng Thái (nguyên Chủ tịch UBND xã) cùng đồng bọn phạm tội “Tham ô tài sản” xảy ra tại UBND xã Nhân Trạch, huyện Bố Trạch, 6 bị cáo chiếm đoạt tiền thuộc chương trình hỗ trợ các hộ nghèo làm nhà ở trên địa bàn xã với số tiền 37,2 triệu đồng, tính trung bình mỗi bị cáo tham ô 6,2 triệu đồng nhưng bị phạt tù từ 12 tháng đến 24 tháng tù; vụ án Nguyễn Ngọc Sơn (nguyên là công chức Địa chính - Xây dựng UBND xã Hoàn Trạch) phạm tội “Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản” xảy ra tại xã Hoàn Trạch, huyện Bố Trạch với 65 người bị hại, số tiền bị chiếm đoạt 1.442.707.000.000 đồng, bị Tòa án xử phạt bị cáo Nguyễn Ngọc Sơn mức án 18 năm tù… Qua xét xử, nhiều Hội đồng xét xử cũng chỉ ra nguyên nhân, điều kiện dẫn đến vi phạm; kiên quyết khởi tố tại phiên Tòa khi phát hiện tội phạm chưa được điều tra, xử lý; kiến nghị nhiều nội dung liên quan đến trách nhiệm quản lý nhà nước, những kẽ hở của cơ chế, chính sách để các cơ quan liên quan có biện pháp phòng ngừa, khắc phục hiệu quả.

Trong công tác hành chính tư pháp, Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Bình đã tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của Tòa án. Tăng cường cải cách thủ tục hành chính tư pháp: hoạt động tiếp nhận và xử lý đơn ở bộ phận hành chính tư pháp trong thời gian quađảm bảo đúng quy trình, thủ tục tố tụng, đã hạn chế tối đa tình trạng giải quyết chậm, hay giải quyết quá hạn các đơn được Tòa án tiếp nhận; đồng thời, các thủ tục này được công khai, minh bạch bằng các bảng quy định mức án phí, lệ phí, các mẫu đơn. Trình tự thủ tục tố tụng được công khai, minh bạch trước cửa cơ quan, có bảng chỉ dẫn đường cho đương sự đến từng phòng có tên phòng và tên công chức cụ thể để người dân tiện liên hệ. Điều đó tạo niềm tin và được đa số nhân dân đến quan hệ làm việc tại Tòa án đồng tình ủng hộ. Ngoài ra, TAND tỉnh đã tăng cường phối hợp với cơ quan báo chí để kịp thời thông tin các vấn đề dư luận quan tâm hoặc cần định hướng dư luận xã hội.

Tòa án nhân dân tỉnh đã thực hiện nghiêm túc việc công bố bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật lên Cổng thông tin điện tử của Tòa án. Tính đến nay TAND hai cấp tỉnh Quảng Bình đã công bố được 5.300 bản án, quyết định để các luật gia, luật sư và nhân dân tìm hiểu, theo dõi và giám sát hoạt động xét xử của các thẩm phán. Trang thông tin điện tử Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Bình luôn kịp thời truyền tải thông tin, tuyên truyền đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; cung cấp thông tin về các hoạt động của Tòa án nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tỉnh và triển khai hoạt động dịch vụ công trực tuyến của Tòa án nhân dân hai cấp tỉnh Quảng Bình như đăng ký cấp sao trích lục bản án trực tuyến, nộp đơn và tra cứu kết quả giải quyết đơn trực tuyến…

           Thấm nhần sâu sắc lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh đối với cán bộ tư pháp phải “Gần dân, hiểu dân, giúp dân, học dân"; trên cơ sở nguyên tắc Hiến định "Các cơ quan Nhà nước, cán bộ, công chức, viên chức phải tôn trọng nhân dân, tận tuỵ phục vụ nhân dân, liên hệ chặt chẽ với nhân dân, lắng nghe ý kiến và chịu sự giám sát của nhân dân", Tòa án nhân dân tỉnh luôn đề cao tinh thần phục vụ nhân dân, tạo điều kiện thuận lợi nhất để giải quyết các yêu cầu của người dân khi họ tham gia tố tụng hoặc có công việc tại Tòa án thông qua nhiều giải pháp, hướng đến phục vụ người dân một cách tốt nhất, góp phần củng cố và giữ vững niềm tin của nhân dân đối với cơ quan xét xử, giáo dục công dân trung thành với Tổ quốc, nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật, tôn trọng những quy tắc của cuộc sống xã hội, ý thức đấu tranh phòng chống tội phạm, các vi phạm pháp luật khác.     

           Trước yêu cầu đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hoá đất nước, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân, nhằm đẩy mạnh công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả của pháp luật trong thực tế, Ban cán sự Đảng, Lãnh đạoTòa án nhân dân tỉnh Quảng Bình tiếp tục tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo các Tòa, Phòng, các đơn vị Tòa án cấp huyện thực hiện tốt công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, gắn với công tác xét xử, xem đây là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục, tạo chuyển biến căn bản về ý thức tôn trọng pháp luật và nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật của cán bộ, đảng viên và nhân dân, góp phần tích cực vào việc phát triển kinh tế - xã hội, ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn tỉnh.

Nguyễn Thanh Xuân - Tỉnh ủy viên, Chánh án TAND tỉnh Quảng Bình