Bản mới giữa núi rừng 

 Đứng trên con dốc cao nhìn xuống bản làng khang trang sáng bừng giữa núi rừng bạt ngàn xanh, Trưởng bản Sắt (xã Trường Sơn, huyện Quảng Ninh) Nguyễn Văn Muôn thốt lên: “Bản mới đã dựng xong, chắc chắn và đẹp quá, bà con rất ưng cái bụng. Chưa khi nào đồng bào bản Sắt lại vui sướng như những ngày qua, miềng cứ thấy lâng lâng trong người...!”.

 Niềm vui về bản mới
 
Chủ tịch UBND xã Trường Sơn Nguyễn Văn Nhì cho biết: Bản Sắt hiện có 34 hộ đồng bào dân tộc Bru-Vân Kiều, với 152 nhân khẩu sinh sống ở địa hình lòng chảo dưới chân núi, nguy cơ sạt lở cao. Cuộc sống của đồng bào bản Sắt còn rất nhiều khó khăn, mưu sinh vất vả, đã thế còn thường xuyên bị lũ lụt đe dọa nên bà con cứ thấp thỏm không yên mỗi khi mưa to gió lớn.
 
“Trong đợt lũ lụt lịch sử tháng 10-2020, bản Sắt bị lũ lớn bao vây, thiệt hại nặng nề. Trong tổng số 29 ngôi nhà của 34 hộ, 152 khẩu thì chỉ có 6 nhà ở khu vực an toàn, số còn lại bị ngập nặng và đối mặt với nguy cơ sạt lở.
 
Trước thực trạng này, ngay sau trận lũ lụt,cùng với việc tổ chức lực lượng di dời các hộ đến nơi an toàn, UBND huyện Quảng Ninh đã chỉ đạo xã phối hợp với các đơn vị liên quan triển khai thực hiện những thủ tục cần thiết, lập quy hoạch xây dựng khu tái định cư cho đồng bào Bru-Vân Kiều ở bản Sắt”, ông Nhì nói.
Toàn cảnh bản Sắt.
Toàn cảnh bản Sắt.
Vậy là, sau một thời gian gấp rút lựa chọn địa điểm và các mặt công tác chuẩn bị, công trình xây dựng khu tái định cư bản Sắt, xã Trường Sơn đã được khởi công vào ngày 9-3-2021.
 
Khu tái định cư mới chỉ cách địa điểm bản cũ tầm 500m, có diện tích quy hoạch khoảng 3ha, với 34 ngôi nhà sàn của 34 hộ đồng bào Bru-Vân Kiều và một số công trình thiết yếu khác.
 
Đồng bào bản Sắt trước đây do khó khăn về điều kiện kinh tế và đất ở nên có 5 hộ chưa ra riêng được, phải ở chung nhà, nay với việc về khu tái định cư mới, tất cả 34 hộ dân đều có nhà riêng.
 
Để phù hợp với tập tục sinh hoạt của đồng bào, những căn nhà mới được thiết kế theo kiểu nhà sàn, diện tích khoảng 26m2/căn, trị giá mỗi căn nhà là 90 triệu đồng, trích từ nguồn kinh phí do Trung ương hỗ trợ và Ủy ban MTTQVN tỉnh vận động tài trợ.
 
Để bảo đảm điều kiện sinh hoạt, an cư cho đồng bào, UBND huyện Quảng Ninh đã trích ngân sách và kêu gọi các nguồn lực khác để xây dựng 1 trường học 2 tầng, vừa làm nơi dạy học cấp mầm non, tiểu học cho con em đồng bào, vừa là nhà cộng đồng chống thiên tai bão lụt.
 
Công trình đường vào bản dài 4,3km nối từ đường Hồ Chí Minh nhánh Tây cũng được đầu tư với kinh phí gần 10 tỷ đồng.
 
Sau một thời gian gấp rút thi công, đến cuối tháng 7-2021, những căn nhà mới ở khu tái định cư bản Sắt, xã Trường Sơn đã hoàn thành trước niềm vui lớn của đồng bào. Những ngày sau đó, bà con bản Sắt lần lượt được bàn giao nhà mới để dọn vào sinh sống và đến giữa tháng 8 thì cả 34 hộ đồng bào Bru-Vân Kiều đã chuyển hẳn vào ở nhà mới, khu vực bản cũ từ nay trở thành nơi đồng bào chăn nuôi và làm vườn, trồng trọt.
Những ngôi nhà sàn được xây dựng kiên cố.
Những ngôi nhà sàn được xây dựng kiên cố.
Xây dựng bản kiểu mẫu
 
Trưởng bản Nguyễn Văn Muôn tâm sự: "Có ngôi nhà mới, nhiều hộ đã bắt tay ngay vào việc xây dựng thêm các công trình phụ trợ ngay bên cạnh để phục vụ cho sinh hoạt. Gần cả tháng nay, bản Sắt như công trường, rộn ràng tiếng máy cưa, máy cắt và tiếng đồng bào í ới gọi nhau khi vận chuyển đồ đạc, vật dụng lên nhà sàn".
 
“Lãnh đạo tỉnh và huyện lên kiểm tra nhiều lần, từ khi khởi công xây dựng bản mới cho đến khi đồng bào dọn vào ở. Sau khi kiểm tra thực tế, nắm bắt tình hình đời sống của đồng bào ở bản Sắt, các đồng chí lãnh đạo đều động viên bà con dân bản đoàn kết, xóa bỏ các hủ tục lạc hậu, chăm lo sản xuất, chăn nuôi để phát triển kinh tế gia đình, bảo vệ môi trường, trồng cây bóng mát, phấn đấu xây dựng bản Sắt trở thành bản kiểu mẫu”, ông Muôn nói.
 
Khu tái định cư bản Sắt nằm trên một khu đất bằng phẳng, được quy hoạch đẹp với hệ thống đường ngang lối dọc rộng rãi, thuận lợi cho đồng bào sinh sống.
Diện tích trồng lúa của đồng bào Bru-Vân kiều ở bản Sắt.
Diện tích trồng lúa của đồng bào Bru-Vân kiều ở bản Sắt.
Ngắm nhìn bản Sắt với những ngôi nhà sàn kiên cố lợp tôn màu xanh sáng rực giữa núi rừng Trường Sơn, bà Hồ Thị Mó, 60 tuổi nói với phóng viên: “Vui lắm, về đây ở không còn lo bị lũ lụt đe dọa nữa, đồng bào từ đây được an cư, cuộc sống sẽ ổn định hơn nơi ở cũ”.
 
Nhằm tạo thêm sinh kế cho đồng bào, trong chuyến công tác mới đây tại bản Sắt, đồng chí Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Đoàn Ngọc Lâm đã chỉ đạo UBND huyện Quảng Ninh và xã Trường Sơn rà soát lại các chương trình, dự án trên địa bàn có thể lồng ghép, cho bà con tham gia. Đồng thời, cần có giải pháp lâu dài giúp bà con dân bản ổn định sản xuất, phát triển kinh tế gắn với bảo vệ rừng bền vững.
 
Bản Sắt hiện có 30ha đất sản xuất, trong đó có 7ha đất lúa đang làm 1 vụ, vì vụ hè-thu không có nước. Tuy vậy, nếu chăm chút sản xuất thì với diện tích lúa này bảo đảm đủ lương thực cho 34 hộ đồng bào. Bên cạnh đó, đồng bào còn làm vườn để trồng các loại hoa màu khác và chăn nuôi gia súc.
 
Theo Hồ Văn Giới, cán bộ cắm bản của xã Trường Sơn, hiện bản có đàn trâu, bò hơn 40 con, huyện và xã đang tiếp tục xem xét để hỗ trợ thêm một ít cây trồng, vật nuôi cho bà con trong thời gian tới.
 
Được an cư ở bản mới với điều kiện ăn ở, sinh hoạt thuận lợi hơn, tốt hơn và đặc biệt là không còn phải thấp thỏm mỗi mùa mưa lũ là niềm mong ước bao năm qua của đồng bào Bru-Vân Kiều ở bản Sắt. Để rồi từ đây, cùng với sự nỗ lực của bà con dân bản và sự hỗ trợ thêm từ các ngành, các cấp và cộng đồng, một tương lai tốt đẹp hơn sẽ đến với những người con của núi rừng Trường Sơn hùng vĩ.
 
Ông Trần Xuân Tình, Phó Chủ tịch UBND huyện Quảng Ninh cho biết: "Để sớm đưa cuộc sống của đồng bào Bru-Vân Kiều ở bản Sắt sớm ổn định, UBND huyện Quảng Ninh và xã Trường Sơn đang chỉ đạo, đôn đốc các đơn vị thi công tập trung phương tiện máy móc, nhân lực để đẩy nhanh tiến độ thi công các công trình khác còn dang dở trong khu tái định cư; công trình đường vào bản; kè chống xói lở…".
Theo Anh Tuấn Báo QB