"Sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ Luật tố tụng Hình sự là cấp thiết, đáp ứng yêu cầu điều tra, xử lý tội phạm và quá trình hội nhập quốc tế" 

Đó là ý kiến thảo luận của đại biểu Nguyễn Tiến Nam tại phiên thảo luận trực tuyến sáng nay, 25-10, kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XV.  Thống nhất cao với Dự thảo Luật trình Quốc hội tại kỳ họp, đại biểu Nguyễn Tiến Nam đã làm rõ thêm một số nội dung.

Đại biểu Nguyến Tiến Nam thảo luận trực tuyến tại phiên họp sáng 25-10.
Đại biểu Nguyến Tiến Nam thảo luận trực tuyến tại phiên họp sáng 25-10.

Cụ thể, về sửa đổi, bổ sung khoản 3 Điều 146 theo hướng bổ sung  nhiệm vụ của công an xã trong tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, đại biểu Nguyễn Tiến Nam khẳng định: Việc sửa đổi, bổ sung là hết sức cần thiết, phù hợp với hệ thống tổ chức, bộ máy của lực lượng Công an nhân dân (CAND) và yêu cầu thực tiễn hiện nay.

Theo quy định của Luật CAND năm 2018, công an xã là một cấp trong hệ thống tổ chức, bộ máy của CAND, có vị trí, vai trò rất quan trọng trong thực hiện chức năng quản lý nhà nước về an ninh trạt tự (ANTT), đấu tranh phòng, chống tội phạm. Đây là lực lượng thường trực, gần dân nhất để nắm, tiếp nhận tin báo, tố giác tội phạm từ Nhân dân; luôn có mặt nhanh nhất, kịp thời nhất khi có những vụ việc liên quan đến ANTT xảy ra ở cơ sở, từ đó kịp thời phòng ngừa, ngăn chặn tội phạm cũng như hậu quả của tội phạm; tiến hành các hoạt động theo thẩm quyền để bảo vệ hiện trường, tài liệu, vật chứng, phối hợp truy bắt thủ phạm…

Hiện nay, 100% xã đã được bố trí công an chính quy với khoảng 45.000 công an chính quy được điều động, bố trí đảm nhiệm chức danh công an xã. Trong đó, trên 50% có trình độ đại học các trường CAND, gần 22% từng công tác tại các đội điều tra công an cấp huyện, trên 71% từng làm công tác điều tra hoặc liên quan điều tra hình sự.

Như vậy, nguồn nhân lực ở công an xã là rất lớn, đủ khả năng để đáp ứng cho việc bổ sung nhiệm vụ của công an xã trong tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm tương đương như công an phường, thị trấn. Thực tế thời gian qua, mặc dù còn nhiều khó khăn về cơ sở vật chất, song lực lượng công an xã đã phát huy tốt vai trò, trách nhiệm trong bảo đảm ANTT, đấu tranh phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật ở cơ sở, được cấp ủy, chính quyền và Nhân dân ghi nhận, đánh giá cao. Vì vậy, việc bổ sung nhiệm vụ này cho công an xã là rất cần thiết, đúng đắn và chúng ta hoàn toàn có thể tin tưởng giao trách nhiệm này cho công an xã.

Đai biểu Nguyễn Tiến Nam cũng khẳng định sự đúng đắn, kịp thời, xuất phát từ yêu cầu thực tiễn công tác tố tụng hình sự về việc bổ sung quy định: “Vì lý do bất khả kháng do thiên tai, dịch bệnh ...” làm căn cứ để tạm đình chỉ việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố tại khoản 1 Điều 148; tạm đình chỉ điều tra tại khoản 1 Điều 229; tạm đình chỉ vụ án tại khoản 1 Điều 247.

Lý giải về nội dung này, đại biểu Nguyễn Tiến Nam cho rằng, thời gian qua, tình hình thiên tai gây hậu quả nặng nề đối với nhiều tỉnh, thành phố. Đặc biệt, dịch Covid -19 diễn biến phức tạp, nhiều địa phương phải thực hiện giãn cách xã hội, phong tỏa, cách ly tập trung… dẫn đến một số hoạt động tố tụng bị gián đoạn, trì hoãn, kéo dài…, đây là những sự kiện bất khả kháng do khách quan đưa đến. Nếu không bổ sung quy định này sẽ rất khó khăn cho các cơ quan, người tiến hành tố tụng, thậm chí có thể vi phạm pháp luật.

Đại biểu Nguyễn Tiến Nam cũng nêu hai nội dung đề nghị Quốc hội cho ý kiến và Ban soạn thảo nghiên cứu, để bổ sung, sửa đổi nhằm hoàn thiện quy định của pháp luật tố tụng hình sự. Đó là tại Điều 8: Tôn trọng và bảo vệ quyền con người, quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, đề nghị bổ sung “pháp nhân thương mại” ở tiêu đề và nội dung của điều luật nhằm bảo đảm quyền lợi hợp pháp của pháp nhân thương mại trong quá trình tham gia tố tụng.

Đại biểu Nguyễn Tiến Nam nêu rõ: Bộ Luật hình sự năm 2015 xác định pháp nhân thương mại là một chủ thể chịu trách nhiệm hình sự và có 01 chương riêng (Chương XI) quy định đối với pháp nhân thương mại phạm tội; 33 tội danh của phần các tội phạm và nhiều điều luật khác trong Bộ luật này cũng đã quy định về pháp nhân thương mại.

Về Điều 484. Người được bảo vệ, tại khoản 1 đại biểu Nguyễn Tiến Nam đề nghị sửa đổi, bổ sung điểm “a) Người tố giác tội phạm” thành “a) Người tố giác, báo tin về tội phạm”; bổ sung “người chứng kiến, người phiên dịch, người dịch thuật” vào quy định người được bảo vệ để bảo đảm quyền lợi chính đáng của những người tham gia tố tụng và phù hợp, thống nhất với quy định tại khoản 1 Điều 56; khoản 3 Điều 67 và khoản 2 Điều 70 của BLTTHS.

Theo Ngọc Mai (lược ghi) - Báo Quảng Bình