Vụ án được lựa chọn để tổ chức xét xử trực tuyến trong phiên đầu tiên này là vụ án hình sự sơ thẩm “Vận chuyển trái phép chất ma túy” đối với bị cáo Ma Vàng (sinh năm 1983, dân tộc Mông, quốc tịch Lào, trú tại bản Noọng, huyện Khăm Cợt, tỉnh Bô Ly Khăm Xay, Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào), hiện đang bị tạm giam tại Trại tạm giam Công an tỉnh, phạm tội “Vận chuyển trái phép chất ma túy” quy định tại Điều 250, Bộ luật Hình sự.

Ảnh 2: Bị cáo Ma Vàng tại điểm cầu Trại tạm giam Công an tỉnh

Tham dự phiên tòa có đại diện Ban Chỉ đạo Cải cách tư pháp tỉnh, Ban Nội chính Tỉnh ủy, Công an tỉnh, Sở Tư pháp, Viện KSND tỉnh, các thẩm phán TAND tỉnh và chánh án TAND các huyện, thị xã, thành phố. Thẩm phán Trần Đức Long là chủ tọa phiên tòa.

Bị cáo Ma Vàng được đưa ra xét xử và trực tiếp khai báo tại điểm cầu Trại tạm giam Công an tỉnh, kết nối trực tiếp với Hội đồng xét xử ở điểm cầu trung tâm TAND tỉnh.

Theo hồ sơ vụ án, ngày 18/6/2021, Ma Vàng được Lềng Xồng ở bản Lắc Xao, huyện Khăm Cợt, tỉnh Bô Ly Khăm Xay, Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào thuê vận chuyển 20 bánh cần sa khô đến biên giới Việt Nam giao cho một người Việt Nam tên Hùng, với tiền công 20 nghìn Bạt Thái Lan, khi đi có một người tên Kẹo do Lềng Xồng giới thiệu đi cùng để dẫn đường giúp Ma Vàng.

Ảnh 3: Quang cảnh phiên tòa tại TAND tỉnh

Ngày 19/6/2021, Kẹo điều khiển xe máy chở Ma Vàng cùng số cần sa trên đi theo hướng về Lằng Khằng, thuộc huyện Bua La Pha, tỉnh Khăm Muộn, Lào

Ngày 20/6/2021, Kẹo tiếp tục điều khiển xe máy chở Ma Vàng cùng số cần sa trên đến khu vực gần cửa khẩu Nà Phầu (phía Lào) khoảng 200 mét thì dừng lại, giấu xe máy rồi cùng nhau cắt rừng đi bộ về phía biên giới Việt Nam; khi đi đến bìa rừng có đường ô tô cắt ngang qua, Ma Vàng vác cần sa băng qua đường và không nhìn thấy Kẹo nữa, Ma Vàng tiếp tục đi theo đường mòn vào lãnh thổ Việt Nam.

Ma Vàng tiếp tục di chuyển, khi đi đến vị trí cách cột mốc 527, theo hướng Đông Bắc về phía Việt Nam khoảng 300 mét thuộc địa phận xã Dân Hóa, huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình thì bị lực lượng Biên phòng, Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Cha Lo phối hợp với Phòng Phòng, chống ma túy và tội phạm, Bộ đội Biên phòng tỉnh tuần tra, phát hiện bắt quả tang. Tiến hành kiểm tra bao ni-lon màu đen mà Ma Vàng đang vác có một bao lác màu trắng, bên trong chứa 20 bánh hình khối chữ nhật.

Kết luận giám định số 186/C09-TT ngày 24/6/2021 của Viện Khoa học Hình sự, Bộ Công an kết luận số tang vật trên là ma túy loại Cần sa, tổng khối lượng 19.596,64 gam.

Tại phiên tòa trực tuyến, thông qua phiên dịch, Ma Vàng thành khẩn nhận tội. Bị cáo khai bản thân không biết chữ, gia đình hoàn cảnh khó khăn, là lao động chính nuôi 6 người con còn nhỏ dại. Chính vì thất học nên bị cáo hoàn toàn không nhận thức được pháp luật Việt Nam có nhiều hình phạt nghiêm khắc đối với loại tội phạm tàng trữ, buôn bán, vận chuyển, sử dụng ma túy. Ma Vàng mong muốn Hội đồng xét xử xem xét giúp bản thân được hưởng sự khoan hồng của pháp luật Việt Nam, tạo cơ hội cho bị cáo cải tạo tốt, sớm trở về với gia đình để chăm sóc con cái.

Hội đồng xét xử nhận định, hành vi phạm tội của Ma Vàng là đặc biệt nghiêm trọng, ảnh hưởng đến tình hình an ninh biên giới, trật tự an toàn xã hội. Mặc dù bị cáo không có tình tiết tăng nặng, quá trình phạm tội giản đơn, thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải nhưng cần thiết phải có một bản án nghiêm minh, tương xứng với hành vi phạm tội. Vì vậy, Hội đồng xét xử đã tuyên phạt Ma Vàng 7 năm 6 tháng tù giam về tội “Vận chuyển trái phép chất ma túy” quy định tại điểm e, i, khoản 2, Điều 250, Bộ Luật Hình sự.

Trong quá trình diễn ra phiên tòa trực tuyến không có sự cố đáng tiếc nào xảy ra, hệ thống âm thanh, hình ảnh cơ bản đáp ứng tốt cho công tác tố tụng.

Sau phiên xét xử, đại diện Ban Chỉ đạo Cải cách tư pháp tỉnh, Ban Nội chính Tỉnh ủy, TAND tỉnh, Công an tỉnh, Trại tạm giam Công an tỉnh, các thẩm phán TAND tỉnh và chánh án TAND các huyện, thị xã, thành phố đã tiến hành phiên họp rút kinh nghiệm.

Ảnh. Đồng chí Chánh án Tòa án nhân dân tỉnh phát biểu tại buổi họp rút kinh nghiệm sau Phiên tòa

Đồng chí Nguyễn Hữu Tuyến, Tỉnh ủy viên,Chánh án TAND tỉnh đánh giá: “Trong điều kiện TAND tỉnh chưa có kinh phí mua sắm trang thiết bị tổ chức phiên tòa trực tuyến theo đúng yêu cầu của TAND tối cao (về cách bố trí phòng xét xử, bục khai báo; hệ thống âm thanh, ánh sáng, màn hình tivi, đường truyền internet), phải mượn tạm những thiết bị của hệ thống truyền hình hội nghị tòa án, hệ thống âm thanh phòng xử án, mua sắm thêm một số thiết bị khác, phối hợp với Trại tạm giam Công an tỉnh để bảo đảm xét xử một phiên tòa hình sự trực tuyến thí điểm rút kinh nghiệm theo đúng quy định tại Thông tư liên tịch số 05/2021/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BCA-BQP-BTP. Sau nhiều lần kết nối thử tín hiệu đường truyền, âm thanh, hình ảnh, ghi âm, ghi hình ở hai điểm cầu rất bảo đảm, phiên tòa mới được tổ chức và đã thành công”. Đồng chí Chánh án TAND tỉnh cũng cho biết thêm: Sau thành công phiên tòa trực tuyến thí điểm này, TAND tỉnh sẽ phối hợp với Sở Tư pháp thành lập thêm một điểm cầu tại Trung tâm trợ giúp pháp lý tỉnh phục vụ cho công tác tham gia tố tụng của luật sư, trợ giúp viên pháp lý vá sớm áp dụng hình thức xét xử trực tuyến đến TAND các huyện, thị xã, thành phố.

Đồng chí Nguyễn Thanh Long - Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Nội chính Tỉnh ủy, thành viên Ban Chỉ đạo Cải cach tư pháp tỉnh đánh giá: “Mặc dù quá trình chuẩn bị gặp phải nhiều khó khăn, thiếu thốn về cơ sở vật chất, trang thiết bị, máy móc... nhưng phiên tòa trực tuyến thí điểm xét xử bị cáo Ma Vàng thành công ngoài mong đợi, theo đúng tinh thần cải cách tư pháp”.

Để các phiên tòa xét xử trực tuyến sắp tới phát huy tốt hiệu quả và nâng cao chất lượng cần bổ sung thêm những màn hình tivi đúng chuẩn quy định; bổ sung thêm hệ thống camera; nâng cao dung lượng internet tại Trại tạm giam Công an tỉnh; thống nhất đường truyền riêng cho công tác xét xử trực tuyến; biện pháp lưu dữ liệu đúng yêu cầu của TAND tối cao, ...

Ảnh: Một số hình ành phiên tòa trực tuyến

Mai Thành (Phòng Nội chính)