Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (MTTQ) và các đoàn thể có vai trò quan trọng trong cải cách tư pháp, đây cũng là một trong những chức năng, nhiệm vụ đã được ghi rõ trong Cương lĩnh chính trị, các Chỉ thị, Nghị quyết của Đảng và Điều lệ hoạt động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức đoàn thể.

Tại Quảng Bình, thời gian qua Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh, các tổ chức đoàn thể đã chỉ đạo, hướng dẫn, tổ chức quán triệt, triển khai sâu rộng, hiệu quảcác chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước liên quan đến cải cách tư pháp, đặc biệt là Nghị quyết 49-NQ/TW ngày 02/6/2005 của Bộ Chính trị về “Chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020”. Mặt trận và các tổ chức đoàn thể đã phát huy vai trò giám sát việc chấp hành pháp luật của các cơ quan tư pháp và vận động đoàn viên, hội viên, Nhân dân phát huy quyền làm chủ đối với hoạt động tư pháp thông qua nhiều hình thức khác nhau; kịp thời phát hiện những khó khăn, hạn chế và đề xuất, kiến nghị cơ quan chức năng giải quyết, góp phần nâng cao chất lượng hiệu quả của các cơ quan tư pháp. Công tác điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án có những chuyển biến tích cực, bảo đảm khách quan, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mọi tổ chức, cá nhân trong xã hội; mỗi người dân đã từng bước phát huy quyền làm chủ trong các hoạt động tư pháp nhất là trên lĩnh vực công chứng, trợ giúp pháp lý, giám định tư pháp, hộ tịch...từ đó góp phần xây dựng nền tư pháp trong sạch, vững mạnh, dân chủ và nghiêm minh, phục vụ sự nghiệp đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước và hội nhập quốc tế.

Đ'c Trưởng Văn Hới - Phó Bí thư Đảng đoàn, Phó Chủ tich Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh phát biểu tham luận về công tác phối hợp giữa Đảng đoàn Ủy ban Mặt trận TQVN tỉnh với Ban Nội chính Tỉnh ủy tại Hội nghị sơ kết thực hiện Quy chế phối hợp công tác 

Tuy nhiên, qua quá trình triển khai thực hiện vẫn còn bộc lộ một số tồn tại, hạn chế liên quan đến công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật; hoạt động giám sát trên lĩnh vực tư pháp; công tác phối hợp... đòi hỏi cần được tiếp tục nhận diện, nghiên cứu, khắc phục để tiếp tục thực hiện tốt hơn nữa, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới.

Đề xuất một số giải pháp nhằm tiếp tục phát huy vai trò của MTTQ Việt Nam và các đoàn thể, góp phần tích cực trong đẩy mạnh hoạt động cải cách tư pháp trên địa bàn tỉnh Quảng Bình thời gian tới:

1. Tiếp tục xác định công tác thông tin tuyên truyền chủ trương, nhiệm vụ cải cách tư pháp và hoạt động tư pháp là một nhiệm vụ quan trọng của cả hệ thống chính trị dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhằm góp phần nâng cao ý thức tôn trọng pháp luật và nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật của toàn thể cán bộ, đoàn viên, hội viện và các tầng lớp Nhân dân. MTTQ  và các tổ chức chính trị xã hội chủ động phối hợp với các cơ quan nhà nước thực hiện công tác phổ biến giáo dục pháp luật cho các đoàn viên, hội viên và các tầng lớp Nhân dân trong toàn tỉnh; phối hợp tổ chức các lớp tập huấn tuyên truyền trong Nhân dân về phòng chống tội phạm, ma tuý, đẩy mạnh phong trào bảo vệ an ninh tổ quốc trong tình hình mới, phong trào đảm bảo trật tự an toàn giao thông tại các địa bàn dân cư, tạo điều kiện để Nhân dân tìm hiểu và nắm bắt pháp luật, kỹ năng tuyên truyền, phổ biến pháp luật. Thực hiện lồng ghép công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật với công tác hoà giải ở cơ sở, gắn với 5 nội dung cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá ở khu dân cư” nay là cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”; phong trào đấu tranh phòng chống tội phạm; phong trào toàn dân phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; việc thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở...

2. Trước và sau các kỳ họp Hội đồng nhân dân, Mặt trận Tổ quốc các cấp phối hợp chặt chẽ với Thường trực Hội đồng nhân dân, Thường trực Ủy ban nhân dân cùng cấp tổ chức tốt các hội nghị tiếp xúc cử tri; tổng hợp ý kiến phản ánh, kiến nghị của cử tri gửi đến Hội đồng nhân dân để xem xét giải quyết, trả lời; đồng thời tổ chức giám sát việc giải quyết, trả lời của các cơ quan có thẩm quyền theo quy định. Đồng thời, MTTQ và các đoàn thể các cấp các cấp tăng cường công tác giám sát việc giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân; tổ chức nhiều đoàn giám sát, khảo sát về công tác tư pháp và việc giải quyết một số vụ án, vụ việc khiếu nại bức xúc, kéo dài ở địa phương; kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền xem xét, giải quyết hoặc tiến hành giám sát trực tiếp, góp phần khắc phục một số hạn chế, từng bước chấn chỉnh những sai sót trong hoạt động của các cơ quan tư pháp ở địa phương.

Đ/c Phạm Thị Hân - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Bí thư Đảng đoàn, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh ký Quy chế phối hợp công tác với Ban Nội chính Tỉnh ủy

3. Mặt trận Tổ quốc tiếp tục ký kết và triển khai thực hiện tốt các nội dung của các chương trình phối hợp công tác với các cơ quan liên quan như Viện kiểm sát nhân dân, Công an, Toà án nhân dân, Sở Tư pháp, Hội Luật gia, Đoàn Luật sư... Đẩy mạnh công tác phối hợp với Hội đồng nhân dân cùng cấp thực hiện công tác giám sát. Hằng năm, Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp cùng với các tổ chức thành viên chủ động tham gia các hoạt động giám sát đối với cơ quan nhà nước trong việc tổ chức thực hiện các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, giám sát việc triển khai thực hiện các chương trình, dự án ở địa phương. Tăng cường hoạt động giám sát của Ủy ban Mặt trận và các tổ chức đoàn thể đối với việc chấp hành pháp luật của cơ quan tư pháp và phát huy quyền làm chủ của nhân dân trong hoạt động tư pháp. Hàng năm lựa chọn nội dung để tổ chức Đoàn giám sát của Mặt trận TQVN tỉnh. Tham gia các đoàn kiểm sát của Viện kiểm sát Nhân dân tỉnh theo quy định của pháp luật và các đoàn giám sát của Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh, Hội đồng nhân dân tỉnh.

4. Thường xuyên nắm tình hình, tâm tư, ý kiến, kiến nghị của cử tri và Nhân dân về hoạt động tư pháp và việc chấp hành pháp luật của các cơ quan tư pháp để kịp thời đề xuất, kiến nghị cơ quan chức năng, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của công dân, góp phần nâng chất lượng cải cách tư pháp. Tiếp tục tuyên truyền, phổ biến nâng cao nhận thức pháp luật trong Nhân dân thông qua nhiều hình thức phù hợp với tình hình, điều kiện của địa phương, đơn vị. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin hông qua các công cụ nền tảng mạng xã hội như các nhóm zalo, trang fanpage, facebook, youtube….trong tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến với người dân. Qua đó, định hướng dư luận một cách đúng đắn, góp phần thay đổi nhận thức, hành vi, thái độ người dân trong việc tự giác tuân thủ, chấp hành pháp luật, tạo chuyển biến tích cực trong tuân thủ, chấp hành pháp luật của cán bộ, đoàn viên, hội viên và Nhân dân trên địa bàn tỉnh.

5. Quan tâm công tác bồi dưỡng, tập huấn kỹ năng, nghiệp vụ chuyên môn cho cán bộ Mặt trận và đoàn thể các cấp đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ công tác giám sát trong tình hình hiện nay. Kiện toàn về tổ chức và cán bộ chuyên trách làm công tác pháp luật của Mặt trận và các tổ chức đoàn thể các cấp; Đa dạng hóa các hình thức giám sát  như nghiên cứu văn bản, tham gia các đoàn kiểm tra, giám sát của cơ quan tư pháp, phát huy vai trò giám sát của Nhân dân... để giám sát việc thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp trong lĩnh vực hình sự của Viện kiểm sát nhân dân; giám sát công tác thụ lý, xét xử của Toà án nhân dân; công tác giải quyết tố giác, tin báo tội phạm, công tác bắt, giam, giữ, điều tra của cơ quan điều tra…

Chính Văn (Phòng Nội chính)