Ngăn ngừa trục lợi quỹ Bảo hiểm y tế Bài 2: "Loạn" khám sức khỏe 
Thời gian qua, việc khám và cấp giấy khám sức khỏe thông thường cũng như khám sức khỏe lái xe có nhiều vấn đề bất cập khiến dư luận đặt những dấu hỏi nghi ngờ về chất lượng khám sức khỏe và mức giá khám giữa các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh.
 
 
Chất lượng khám sức khỏe?
 
Việc để có một giấy khám sức khỏe trong hồ sơ xin việc, học lái xe, đổi bằng lái xe hay khám sức khỏe định kỳ, sức khỏe nghề nghiệp… là câu chuyện luôn được nhiều người quan tâm, nhất là những dịp sau Tết Nguyên đán khi các đơn vị, doanh nghiệp bắt đầu tuyển dụng lao động. Đó là việc khám sức khỏe tại các cơ sở y tế công lập rất mất thời gian, công sức và giá cao. Còn các phòng khám tư nhân làm giấy khám sức khỏe, vừa đơn giản, nhanh, gọn, rẻ… trong vòng 30 phút là có giấy khám sức khỏe đẹp trong hồ sơ; thậm chí tại các lớp học lái xe, có thể chỉ cần nộp tiền, thông tin và ảnh của học viên là được cấp giấy đủ sức khỏe mà không cần cá nhân trực tiếp đến khám… 
 
Trên thực tế, những bất cập này đã diễn ra trong thời gian dài, gây dư luận không tốt trong nhân dân về chất lượng các tờ giấy chứng nhận đủ sức khỏe trong hồ sơ cán bộ, hồ sơ xin việc làm và đặc biệt là trong khám sức khỏe lái xe tại các phòng khám tư.
 
Trong vai người đi khám sức khỏe để đổi bằng lái xe, phóng viên đã đến khám ở một số cơ sở y tế công lập, tại đây tất cả quy trình khám và kết luận theo đúng quy định của Bộ Y tế. Tuy nhiên, giống như “lời đồn”, vì phải “thực khám” nên người khám khá mất thời gian cho một giấy chứng nhận khám sức khỏe và mức giá thu cũng cao hơn ở phòng khám tư. Tiếp tục hành trình, phóng viên tới 2 phòng khám đa khoa ngoài công lập khá nổi tiếng trên địa bàn TP. Đồng Hới theo lời giới thiệu của nhiều người nhanh, rẻ là Phương Bình và Trí Tâm. 
 
Tại Phòng khám đa khoa Phương Bình, khi biết tôi có nhu cầu khám sức khỏe đổi bằng lái xe, nhân viên ở đây đề nghị nộp tiền, nộp ảnh và căn cước công dân. Sau đó, tôi được kiểm tra thị lực mắt, đo huyết áp và dẫn vào phòng khám Nội. Tại đây được gặp 1 nữ bác sĩ lớn tuổi hỏi một số câu như: Mắt bình thường không?, có bệnh gì không?, chân tay có bị gì không? Tôi trả lời: không! Tiếp tục, tôi được hướng dẫn lên tầng 2 lấy máu, nước tiểu làm xét nghiệm. Sau đó quay về lại nơi bàn đăng ký ban đầu, nhân viên tại đây bảo: “Chị đi đâu đó khoảng 30 phút rồi quay lại lấy giấy”. Đúng như lời hẹn, chưa đến 30 phút sau, tôi quay lại và đã có giấy khám sức khỏe của người lái xe với đầy đủ các chuyên khoa và chữ ký của rất nhiều bác sĩ mà tôi chưa từng gặp.
 
Tại Phòng khám đa khoa Trí Tâm, cũng tương tự như ở Phương Bình, nhưng ở đây tôi được chỉ định thêm chụp X-quang; được một nữ bác sĩ khám răng, họng và nghe tim, phổi nhưng không lấy máu xét nghiệm. Cũng chỉ trong vòng 30 phút, tôi đã có giấy khám sức khỏe của người lái xe với đầy đủ các chuyên khoa, có rất nhiều chữ ký của các bác sĩ cùng một kết luận: Bình thường! Nhưng trên thực tế tôi không hề được gặp và được khám với các bác sĩ này! 
 
Điều đáng nói ở đây, trong giấy khám sức khỏe của người lái xe phần khám lâm sàng đầu tiên là tâm thần và thần kinh, nhưng các phòng khám tư nhân đều bỏ qua; không lấy máu xét nghiệm nồng độ cồn hoặc hơi thở, nhưng vẫn kết luận: 0,0mgll; khi đo huyết áp tôi cao nhưng trong giấy khám ở cả 2 phòng khám đều trùng chỉ số 120; đặc biệt, phần tiền sử, bệnh sử bản thân đều được các phòng khám tự tích vào ô: Không! 
Giấy khám sức khỏe của người lái xe với đầy đủ các chuyên khoa và chữ ký của rất nhiều bác sĩ nhưng thực tế không khám.
Giấy khám sức khỏe của người lái xe với đầy đủ các chuyên khoa và chữ ký của rất nhiều bác sĩ nhưng thực tế không khám.
Qua "mục sở thị" của phóng viên, đặt ra nhiều vấn đề về chất lượng khám sức khỏe, nhất là khám sức khỏe lái xe-một nghề đặc thù sẽ ảnh hưởng tới rất nhiều người khi tham gia giao thông. Mặc dù trong Thông tư liên tịch 24/2015/TTLT-BYT-BGTVT ngày 21/8/2015 của Bộ Y tế-Bộ Giao thông vận tải quy định về việc khám sức khỏe cho người lái xe; cùng văn bản của Sở Y tế nêu rõ: “bác sĩ phải trực tiếp khám và ký phải đúng chuyên khoa, phạm vi hoạt động chuyên môn được cho phép”... nhưng các phòng khám đa khoa ngoài công lập vẫn phớt lờ.
 
Ngày 5/6/2023, Sở Y tế tiếp tục có văn bản chấn chỉnh một số hoạt động tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh (KBCB) trong toàn tỉnh. Trong đó, yêu cầu các cơ sở KBCB thực hiện đúng các quy chế chuyên môn, quy trình KBCB; đặc biệt thực hiện cấp các loại giấy tờ, hồ sơ, như: Giấy chứng nhận nghỉ ốm hưởng BHXH, giấy khám sức khỏe, hồ sơ bệnh án... đúng theo quy định, tuyệt đối không được lợi dụng, lạm dụng. 
 
Sở Y tế lưu ý, đối với các cơ sở đủ điều kiện khám sức khỏe đã được Sở Y tế cho phép và công bố trên Cổng thông tin điện tử của sở: Thực hiện khám sức khỏe bảo đảm theo quy trình, bố trí đầy đủ các chuyên khoa để khám, bác sĩ phải trực tiếp khám và ký phải đúng chuyên khoa, phạm vi hoạt động chuyên môn được cho phép. Giám đốc, người phụ trách các cơ sở chịu trách nhiệm trước Giám đốc Sở Y tế, trước pháp luật về hồ sơ công bố và quá trình tổ chức triển khai thực hiện khám sức khỏe. 
 
Tuy nhiên, sau văn bản chấn chỉnh của Sở Y tế, qua tìm hiểu của phóng viên tình hình hoạt động khám sức khỏe tại một số cơ sở y tế ngoài công lập vẫn không mấy thay đổi… Để góp phần nâng cao chất lượng KBCB, cấp giấy khám sức khỏe, nên chăng các cơ quan, đơn vị, nhà tuyển dụng, các cơ sở sử dụng lao động cần có chế tài và chỉ chấp nhận giấy khám sức khỏe theo mẫu mới nhất của Bộ Y tế và cơ sở khám phải có uy tín, đủ điều kiện hoạt động khám sức khỏe lâu dài do cơ quan có thẩm quyền cấp phép.
 
“Loạn” giá khám sức khỏe
 
Cùng với chất lượng khám sức khỏe, thì mức giá khám ở các cơ sở y tế cũng rất khác nhau. Qua tìm hiểu được biết, đối với cơ sở y tế công lập, tất cả đều thực hiện theo Nghị quyết Số: 63/2019/NQ-HĐND ngày 12/12/2019 của HĐND tỉnh khóa XVII, kỳ họp thứ 12 về quy định mức giá dịch vụ KBCB không thuộc phạm vi thanh toán của quỹ BHYT trong các cơ sở KBCB của Nhà nước do tỉnh quản lý. Còn đối với các cơ sở y tế ngoài công lập thực hiện theo quy định tại Khoản 5 Điều 88 Luật KBCB: "Cơ sở KBCB tư nhân được quyền quyết định và phải niêm yết công khai giá dịch vụ KBCB".  
Mức giá khám sức khỏe ở các đơn vị y tế công lập luôn cao hơn mức giá tại các phòng khám tư nhân, nên rất khó cạnh tranh khi phải tự chủ toàn phần.
Mức giá khám sức khỏe ở các đơn vị y tế công lập luôn cao hơn mức giá tại các phòng khám tư nhân, nên rất khó cạnh tranh khi phải tự chủ toàn phần.
Vì vậy, mức giá khám sức khỏe nói chung cũng như khám sức khỏe lái xe ở các đơn vị y tế công lập luôn cao hơn mức giá tại các phòng khám tư nhân. Vì vậy, xảy ra tình trạng y tế công lập đầy đủ năng lực, đội ngũ cũng như cơ sở vật chất nhưng không có người khám. Trong khi đó, các phòng khám tư nhân thu hút hầu hết lượng người đến khám, kể cả các đơn vị, doanh nghiệp trên địa bàn vì mức giá rẻ và không cần “thực khám”… Điều này đã tạo ra sự cạnh tranh không công bằng cho các cơ sở y tế công lập trong thực hiện lộ trình tự chủ một phần và tự chủ toàn phần trong hoạt động KBCB.
 
Trao đổi vấn đề này, Giám đốc Sở Y tế Dương Thanh Bình cho biết: “Sở cũng đã nắm được vấn đề và đang nghiên cứu, vì Luật KBCB đã quy định, nên sở chỉ có yêu cầu các đơn vị y tế tư nhân công khai giá để người dân lựa chọn. Nếu các đơn vị này thu sai giá đã đăng ký và niêm yết thì xử phạt theo quy định”. 
 
Tuy nhiên, khi phóng viên trực tiếp trong vai người đi khám sức khỏe đổi bằng lái xe, ở các đơn vị y tế công lập thu mức giá từ 308.000-364.000 đồng/giấy khám (tùy theo các xét nghiệm được chỉ định). Tại Phòng khám đa khoa Phương Bình thu 250.000 đồng/giấy khám và Phòng khám đa khoa Trí Tâm thu 300.000 đồng/giấy khám và tại đây không nhìn thấy bảng giá niêm yết dịch vụ KBCB của các cơ sở này. 
 
Đặc biệt, việc khám sức khỏe cho người từ 18 tuổi trở lên thì còn nhiều mức giá khác nhau và có độ chênh rất lớn: Tại đơn vị y tế công lập là mức giá quy định 400.000 đồng/giấy khám sức khỏe; còn ở các phòng khám đa khoa ngoài công lập mức giao động chỉ từ 160.000-280.000 đồng/giấy khám, thậm chí giá sẽ còn thấp hơn nếu hợp đồng khám cho tập thể đông người. Vì vậy, dư luận rất băn khoăn với mức giá rẻ như vậy thì chất lượng khám sẽ ra sao?
 
Trên Trang thông tin điện tử Sở Y tế không có tên Phòng khám đa khoa thực hành Trường cao đẳng Y tế Quảng Bình trong danh sách cơ sở KBCB công bố đủ điều kiện khám sức khỏe, nhưng phòng khám này vẫn ký hợp đồng khám sức khỏe định kỳ cho một số đơn vị, doanh nghiệp trên địa bàn. 
 
Trang thông tin điện tử Sở Y tế, danh sách phòng khám, điều trị bệnh nghề nghiệp được cấp phép duy nhất chỉ có Phòng khám đa khoa thuộc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, nhưng Phòng khám đa khoa Trí Tâm vẫn ký hợp đồng, lập hồ sơ quản lý, theo dõi sức khỏe người lao động cho doanh nghiệp trên địa bàn.
Theo Báo Quảng Bình
 
Bài 3: Có hay không việc mua bán giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH