Tập trung đẩy mạnh công tác phòng, chống tham nhũng tiêu cực trong lĩnh vực đầu tư, xây dựng, đất đai và giải phóng mặt bằng các dự án trọng điểm (*) 

Trong năm 2023, căn cứ Chương trình hành động của Ban Thường vụ Huyện uỷ thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp nhiệm kỳ 2020 - 2025 về nhiệm vụ công tác nội chính, PCTN, TC và CCTP; Chương trình trọng tâm công tác nội chính, PCTN, TC và CCTP huyện năm 2023, Ban Thường vụ Huyện uỷ đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện đầy đủ, kịp thời các nhiệm vụ công tác Nội chính, PCTN, TC và CCTP; đã ban hành 19 văn bản để lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện nhiệm vụ công tác nội chính, PCTN, TC&CCTP (trong đó có 02 Nghị quyết, 02 Chương trình, 05 Kế hoạch, 06 Chỉ thị, 04 Công văn chỉ đạo và Quy chế phối hợp). Triển khai thực hiện kịp thời, nghiêm túc các chương trình, kế hoạch, chỉ thị và văn bàn chỉ đạo của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ, Ban Chỉ đạo PCTN, TC tỉnh về công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Đ/c Lê Vĩnh Thế phát biểu tại Hội nghị triển khai công tác nội chính, PCTN và CCTP năm 2024 do Ban Nội chính Tỉnh ủy  tổ chức ngày 29/12/2023 Ảnh: Công Bằng

Ban Thường vụ huyện uỷ đã ban hành Chương trình số 18-CTr/HU, ngày 10/4/2023 về công tác PCTN, TC năm 2023; Kế hoạch số 132-KH/HU, ngày 25/4/2023 về nghiên cứu, quán triệt và triển khai đợt sinh hoạt chính trị, tư tưởng sâu rộng về nội dung tác phẩm “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh PCTN, TC, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh” của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng; Công văn số 653-CV/HU ngày 21/11/2023 về việc triển khai thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; ...

Nhìn chung, công tác PCTN, TC của Ban Thường vụ Huyện uỷ được triển khai thực hiện với các giải pháp khá đồng bộ. Lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện Kế hoạch số 43-KH/HU ngày 31/8/2021 về thực hiện phong trào thi đua “Phát hiện và tham mưu cho cấp uỷ lãnh đạo, chỉ đạo xử lý các vụ án, vụ việc tham nhũng; chủ động tham mưu, đề xuất xử lý các vấn đề phức tạp, nổi cộm về an ninh, trật tự tại địa phương” giai đoạn 2021 - 2025; lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nghiêm túc việc kê khai tài sản và thu nhập của người có chức vụ theo quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước; ban hành kế hoạch thực hiện việc lấy phiếu tín nhiệm đối với cán bộ giữ chức danh, chức vụ lãnh đạo quản lý cấp huyện; thanh tra trách nhiệm thủ trưởng các cơ quan, đơn vị trong việc thực hiện quy định của pháp luật về PCTN, lãng phí, tiêu cực…

Trong lĩnh vực đầu tư, xây dựng và đất đai: Ban Thường vụ Huyện uỷ đã tập trung lãnh đạo thực hiện và duy trì việc công khai, minh bạch trên các lĩnh vực hoạt động của các cấp uỷ, chính quyền về: Mua sắm tài sản công, thu chi tài chính và ngân sách Nhà nước, quản lý dự án đầu tư xây dựng cơ bản, quản lý đất đai, tài sản công, công khai các thủ tục hành chính trong giải quyết các công việc của cơ quan, tổ chức, đơn vị, công tác tổ chức cán bộ... Việc công khai thông qua nhiều hình thức như: Công bố tại cuộc họp của cơ quan, tổ chức, đơn vị, niêm yết tại trụ sở làm việc, thông báo trên các phương tiện thông tin đại chúng, trang thông tin điện tử của UBND huyện, tạo điều kiện thuận lợi cho cán bộ, nhân dân tham gia giám sát.

Lãnh đạo, chỉ đạo UBND huyện, các cơ quan, đơn vị, UBND các xã, thị trấn thực hiện nghiêm quy định của Luật Phòng, chống tham nhũng, Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí và các văn bản hướng dẫn thi hành. Chỉ đạo xây dựng, rà soát, sửa đổi, bổ sung và tổ chức thực hiện các Quy chế định mức, tiêu chuẩn về trang thiết bị và phương tiện làm việc, Quy chế quản lý chi phí trong đầu tư và xây dựng cơ bản… Lãnh đạo UBND huyện tăng cường thực hiện kỷ luật, kỷ cương hành chính trong thực thi nhiệm vụ, công vụ của cán bộ, công chức, viên chức trong các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp công lập; chú trọng công tác kiểm tra đột xuất đối với các lĩnh vực nhạy cảm, dễ phát sinh tiêu cực, tham nhũng, nhất là về đầu tư, xây dựng cơ bản và đất đai…

Trong năm 2023, tổng nguồn vốn đầu tư công trung hạn được bố trí trên địa bàn huyện là: 276 tỷ đồng. Trong đó: Ngân sách trung ương: 132 tỷ (đã giải ngân 95.927 triệu); ngân sách tỉnh: 87 tỷ (đã giải ngân 64.416 triệu); ngân sách huyện: 57 tỷ (đã giải ngân 66,5 tỷ). Huyện uỷ, Ban Thường vụ Huyện uỷ đã ban hành Nghị quyết về thông qua kế hoạch sự dụng nguồn vốn đầu tư công trung hạn, giao UBND chỉ đạo thực hiện công tác đầu tư xây dựng cơ bàn đảm bảo hiệu quả các nguồn vốn. Công tác lập, bổ sung, điều chỉnh quy hoạch, thông qua chủ trương đầu tư các công trình, dự án đều được thực hiện chặt chẽ, công khai, minh bạch, đúng thẩm quyền…

Trong lĩnh vực đất đai: Đã chỉ đạo UBND huyện kịp thời xây dựng và triển khai thực hiện Kế hoạch sử dụng đất năm 2023; công tác thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất, cho thuê đất được thực hiện đảm bảo đúng thẩm quyền, đúng trình tự, thủ tục tạo điều kiện cho các hộ gia đình, cá nhân, tổ chức thực hiện các quyền của người sử dụng đất cũng như triển khai các công trình, dự án trên địa bàn đúng tiến độ yêu cầu. Trong năm, tổng thu ngân sách từ tiền đấu giá QSD đất là 88,5 tỷ/284 tỷ (trong đó: năm 2022 chuyển sang 43,3 tỷ đồng, năm 2023: 43,3 tỷ đồng) đạt 31,1% kế hoạch tỉnh giao; thu hồi 62ha đất nông nghiệp (chủ yếu chuyển mục đích thực hiện các công trình trọng điểm trên địa bàn); chuyển mục địch sử dụng đất 164/17,35 ha (chủ yếu là từ đất nông nghiệp sang đất ở đối với hộ gia đình, cá nhân); cấp 636 giấy chứng nhận QSD đất/222,2ha (đất ở 13,09ha, đất sản xuất nông nghiệp 57 ha, đất lâm nghiệm 161,61ha).

Năm 2023, BTV Huyện uỷ, UBND huyện đã lãnh đạo, chỉ đạo Thanh tra nhà nước huyện triển khai 05 cuộc thanh tra việc chấp hành quy định của pháp luật về PCTN, đầu tư xây dựng cơ bản và đất đai đối với 13 đơn vị cơ sở. Đã phát hiện, xử lý sai phạm về kinh tế với số tiền hơn 718 triệu đồng, trong đó đã kiến nghị giảm trừ vào giá trị thanh quyết toán với số tiền hơn 479 triệu đồng, thu hồi với số tiền hơn 238  đồng.

Trong năm 2022, Thanh tra tỉnh đã tiến hành thanh tra công tác quản lý, sử dụng đất đai và công tác thu, sử dụng nguồn thu từ đất tại UBND huyện Lệ Thuỷ (trực tiếp kiểm tra, xác minh các nội dung thanh tra tại Trung tâm Một cửa liên thông, Phòng TN&MT, Phòng TC-KH huyện, Chi nhánh VPĐKĐĐ huyện và 08 xã, thị trấn). Qua công tác thanh tra đã kịp thời phát hiện, chấn chỉnh, xử lý một số sai phạm trong công tác quản lý nhà nước về đất đai, việc thu, sử dụng nguồn thu từ đất đai ở địa phương. Kiến nghị xử lý về kinh tế 441.259.000 đồng; kiến nghị kiểm điểm, xem xét hình thức kỷ luật đối với 05 cán bộ là Trưởng phòng TN&MT huyện, Chủ tịch UBND xã Liên Thuỷ và đồng chí Giám đốc Chi nhành VPĐKĐ huyện qua các thời kỳ từ 2026 - 2020 (trong đó: kỷ luận bằng hình thức khiển trách 01 đồng chí; yêu cầu kiểm điểm rút kinh nghiệm: 04 đồng chí).

Nhìn chung, các tồn tại, hạn chế và sai phạm trong thực hiện đầu tư, xây dựng và đất đai chủ yếu do hạn chế về mặt quản lý nhà nước; chưa phát hiện hành vi tham nhũng, tiêu cực trong lĩnh vực đến mức phải xem xét áp dụng các chế tài xử lý tham nhũng theo quy định của pháp luật.

Đầu tư, xây dựng và đất đai là những lĩnh vực nhạy cảm, dễ phát sinh các hành vi tiêu cực, tham nhũng, được dư luận xã hội quan tâm. Vì vậy, công tác PCTN, TC lĩnh vực này được Huyện uỷ, Ban Thường vụ, Thường trực Huyện uỷ, HĐND, UBND thường xuyên quan tâm quán triệt tại các hội nghị cấp uỷ, chính quyền. Thực hiện khá đồng bộ các giải pháp PCTN, TC trên tất cả các lĩnh vực. Tập trung chỉ đạo nâng cáo hiệu quả công tác quản lý nhà nước; tiến hành thanh tra, kiểm tra định kỳ theo kế hoạch và thanh tra đột xuất khi có dấu hiệu vi phạm nhằm kịp thời phát hiện, chấn chỉnh và xử lý sai phạm, vi phạm. Nhờ vậy, tình hình tham nhũng, tiêu cực trên địa bàn huyện trong năm qua trên các lĩnh vực cớ bản diễn ra tích cực, không phát sinh các vụ việc nổi cộm, phức tạp.

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, công tác PCTN, TC trên tất cả các lĩnh vực nói chung và trong lĩnh vực đầu tư, xây dụng và đất đai nói tiêng vẫn còn một số tồn tại, hạn chế đó là: Công tác tuyên truyền pháp luật về PCTN chưa thường xuyên; việc tự phát hiện các hành vi tham nhũng trong nội bộ cơ quan, đơn vị còn ít; công tác cải cách hành chính ở một số đơn vị chưa được quan tâm đúng mức; việc thực hiện chế độ thông tin, báo cáo về công tác phòng, chống tham nhũng của một số cơ quan, đơn vị chưa đúng thời gian quy định.

Nguyên nhân chủ yếu là do hành vi tham nhũng được thực hiện tinh vi dưới nhiều hình thức khác nhau; một số người đứng đầu cơ quan, đơn vị chưa xác định rõ trách nhiệm của mình trong công tác đấu tranh PCTN, TC nên việc tổ chức triển khai thực hiện các quy định về phòng ngừa tham nhũng chưa nghiêm túc; các biện pháp phát hiện tham nhũng chưa được tiến hành đồng bộ, chủ yếu là qua đơn tố cáo và qua báo chí; công tác tự kiểm tra của các cơ quan, đơn vị còn yếu; chất lượng điều tra, truy tố, xét xử một số vụ án tham nhũng chưa đủ sức răn đe, góp phần phòng ngừa tham nhũng; việc thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở, trong các cơ quan đơn vị nhiều khi còn mang tính hình thức, chưa khuyến khích các cá nhân tham gia đấu tranh PCTN, lãng phí; cơ chế chính sách trên nhiều lĩnh vực còn sơ hở, bất cập, thiếu đồng bộ làm phát sinh tham nhũng trên diện rộng.

Để tăng cường hơn nữa sự lãnh đạo chỉ đạo của cấp ủy Đảng, chính quyền đối với công tác PCTN, TC nói chung và PCTN, TC trong lĩnh vực đầu tư, xây dựng và đất đai nói riêng... xin đề xuất một số nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu sau đây:

1. Tiếp tục đẩy mạnh việc quán triệt thực hiện các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước về đầu tranh PCTN, TC, nhất là các quy định mới của Bộ chính trị về kiểm soát quyền lực, PCTN, TC trong các lĩnh vực (…) gắn vơi thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”, Kết luận số 21-KL/TW ngày 25/10/2021 của BCH TW khóa XIII về đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hoá", Chỉ thị số 10/CT-TTg ngày 22/4/2019 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường xử lý, ngăn chặn có hiệu quả tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp trong giải quyết công việc … Tập trung tuyên truyền, phổ biến những nội dung chủ yếu của Luật Phòng chống tham nhũng, Luật Thực hành tiết kiện và các văn bản hướng dẫn thi hành (chú trọng tuyên truyền, phổ biến các quy định về quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm của cán bộ, công chức, viên chức và nhân dân trong PCTN, TC). Thường xuyên quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo việc xây dựng, sửa đổi, bổ sung và tổ chức thực hiện Quy chế định mức, tiêu chuẩn về trang thiết bị và phương tiện làm việc; thực hiện kê khai tài sản, thu nhập, công khai bản kê khai, thu nhập.

2. Đẩy mạnh cải cách TTHC, thực hiện chuyển đối số và nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả quả lý nhà nước trong lĩnh vực đầu tư, xây dựng và đất đai; thực hiện chuyển đổi vị trí công tác của cán bộ, công chức, viên chức theo Nghị định số 59/2018/NĐ-CP của Chính phủ. Tổ chức thực hiện có hiệu quả việc công khai, minh bạch trong hoạt động mua sắm tài sản công, xây dựng cơ bản, tài chính ngân sách; quản lý, sử dụng đất đai, các khoản hỗ trợ, viện trợ, huy động…

3. Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp uỷ đảng, chính quyền đối với hoạt động kiểm tra, giám sát của cấp uỷ, UBKT các cấp và công tác thanh tra, kiểm toán Nhà nước trong lĩnh vực đầu tư, xây dựng và đất đai. Chú trọng mở rộng phạm vi, đối tượng đối với các loại hình dự án đầu tư xây dựng cơ bản như (theo hình thức BOT, BT, hình thức hợp đồng EPC); dự án đầu tư xây dựng hạ tầng đô thị; việc quản lý, giao đất và thu tiền sử dụng đất đối với các dự án xây dựng kết cấu hạ tầng. Tập trung rà soát, tổng kết đánh giá kết quả thực hiện chính sách, pháp luật về đất đai (giao đất, cho thuê đất) có nguồn gốc từ nông, lâm trường quốc doanh; việc quản lý sử dụng đất của các công ty nông lâm nghiệp, việc quản lý, sử dụng quỹ đất có nguồn gốc từ các nông, lâm trường đã bàn giao về địa phương…

4. Chú trọng kiểm tra, giám sát, thanh tra, giám sát việc tuân thủ các khâu, các bước của quá trình đầu tư xây dựng (như công tác khảo sát, công tác thiết kế, dự toán, công tác đấu thầu, công tác quản lý tiến độ và quản lý chất lượng thi công…). Qua đó, kịp thời phát hiện những sai sót, bất cập của cơ chế, chính sách, những vi phạm về tiêu chuẩn kỹ thuật, sai phạm về quy trình thiết kế, thi công và nghiệm thu các công trình, dự án. Tăng cường trưng cầu giám định, kiểm định chất lượng công trình thông qua việc thuê các đơn vị tư vấn kiểm định có đủ chức năng để đánh giá chất lượng công trình.

5. Hoàn thiện thể chế, chính sách quản lý và sử dụng đất đồng bộ với thể chế phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Đổi mới, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm; giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo liên quan đến đất đai; tập trung giải quyết cơ bản những hạn chế, khuyết điểm, vướng mắc kéo dài liên quan đến quản lý và sử dụng đất. Tổ chức thực hiện có hiệu quả các kế hoạch sử dụng đất hằng năm; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra việc giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất và định giá đất. Đa dạng hoá các hoạt động giám sát, phát huy vai trò của Mặt trận tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội, Nhân dân và giám át cộng đồng đối với công tác quản lý nhà nước về đất đai…

Lê Vĩnh Thế - TUV, Bí thư Huyện ủy Lệ Thủy

(* Tiêu đề do Ban Biên tập rút ra từ nội dung phát biểu của đ/c Lê Vĩnh Thế tại Hội nghị triển khai công tác nội chính, PCTN và CCTP năm 2024 do Ban Nội chính Tỉnh ủy  tổ chức ngày 29/12/2023)