* Hệ thống các văn bản thể hiện quan điểm, chủ trương của Đảng đối với công tác phát hiện các vụ án, vụ việc kinh tế, tham nhũng, tiêu cực

Phát hiện tham nhũng, tiêu cực là khâu quan trọng là "đầu vào" của công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực (viết tắt là PCTNTC), được nêu tại Nghị quyết Trung ương 3 (khóa X) về "Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác PCTNLP"; tại Kết luận số 21-KL/TW ngày 25/5/2012 của Hội nghị Trung ương lần thứ 5 (Khóa XI); Điều 59 Luật Phòng, chống tham nhũng; tại Chỉ thị số 50-CT/TW ngày 07/12/2015 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phát hiện, xử lý vụ việc, vụ án tham nhũng; Chỉ thị số 26-CT/TW ngày 09/11/2018 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với các cơ quan bảo vệ pháp luật trong công tác điều tra, xử lý các vụ án, vụ việc; Kết luận số 12-KL/TW ngày 06/4/2022 của Bộ Chính trị về việc tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác PCTNTC; Quy định số 116-QĐ/TW ngày 28/7/2023 của Ban Bí thư về chỉ đạo, định hướng và cung cấp thông tin, tuyên truyền PCTNTC; Chỉ thị số 27-CT/TW ngày 25/12/2023 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; Quy định số 131-QĐ/TW ngày 27/10/2023 của Bộ Chính trị về kiểm soát quyền lực, PCTNTC trong công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng và trong hoạt động thanh tra, kiểm toán; Quy định số 132-QĐ/TW ngày 27/10/2023 của Bộ Chính trị về kiểm soát quyền lực, PCTNTC trong hoạt động điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án; Quy định số 114-QĐ/TW ngày 11/7/2023 của Bộ Chính trị về kiểm soát quyền lực, PCTNTC trong công tác cán bộ; Quy định số 178-QĐ/TW ngày 27/6/2024 của Bộ Chính trị về kiểm soát quyền lực, PCTNTC trong xây dựng pháp luật; ...

Trên địa bàn Quảng Bình, công tác phát hiện tham nhũng, tiêu cực có những kết quả bước đầu, tạo cơ sở pháp lý cho việc xử lý nghiêm minh hành vi tham nhũng, tiêu cực. Số lượng các vụ án, vụ việc tham nhũng, tiêu cực được khởi tố, truy tố, xét xử tăng qua các năm; việc xử lý nghiêm minh hành vi tham nhũng, tiêu cực đã tạo niềm tin trong Nhân dân, góp phần cảnh tỉnh, răn đe, phòng ngừa vi phạm, thể hiện qua một số vụ án, vụ việc như vụ án "tham ô tài sản" xảy ra năm 2015 tại Trường Mầm non Ngân Thủy, xã Ngân Thủy, huyện Lệ Thủy; vụ án “Tham ô tài sản” xảy ra năm 2021 tại UBND xã An Ninh, huyện Quảng Ninh; vụ án “lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản”, xảy ra năm 2016 tại xã Hoàn Trạch (nay là thị trấn Hoàn Lão), huyện Bố Trạch; vụ án "lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản" xảy ra năm 2020 tại xã Cao Quảng, huyện Tuyên Hóa; vụ án “Tham ô tài sản” xảy ra năm 2020 tại Phòng bán hàng Quảng Trạch thuộc Trung tâm kinh doanh VNPT Quảng Bình; vụ án “Nhận hối lộ” xảy ra năm 2022 tại Phòng tư pháp huyện Minh Hóa; vụ án "tham ô tài sản" xảy ra năm 2021 tại Trung tâm giáo dục thường xuyên tỉnh Quảng Bình; vụ án “Nhận hối lộ” và “Đưa hối lộ” xảy ra năm 2023 tại Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới 73-01S thuộc Sở Giao Thông vận tải tỉnh Quảng Bình; vụ án “Nhận hối lộ” xảy ra năm 2023 tại Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới 73-03D thuộc Công ty TNHH DV xe cơ giới Sao Vàng - Trường Trung cấp nghề Bình Minh Quảng Bình, trụ sở tại xã Vĩnh Ninh, huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình; v.v... Thông qua việc xử lý các vụ án, vụ việc tham nhũng, tiêu cực đã giúp các cấp, các ngành đúc rút nhiều kinh nghiệm, phát hiện những thiếu sót, sơ hở trong quản lý kinh tế - xã hội và những hạn chế trong công tác phát hiện hành vi tham nhũng, tiêu cực.

* Vai trò của công tác thông tin, tuyên truyền, giáo dục về PCTNLPTC

Xác định công tác thông tin, tuyên truyền, giáo dục về PCTNLPTC trong đó có PCTNTC là nhiệm vụ cần phải duy trì thường xuyên, lâu dài cả về chiều sâu và chiều rộng, cần phải linh hoạt và đa dạng các hình thức thực hiện, trong nhiều năm qua, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Thường trực Tỉnh ủy, nhất là sau khi BCĐ PCTNLPTC tỉnh đi vào hoạt động cho đến nay đã nghiêm túc chỉ đạo thực hiện và đưa vào Chương trình công tác hằng năm; trong đó, yêu cầu các cấp ủy trực thuộc chỉ đạo duy trì thường xuyên, kịp thời và toàn diện hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến về kết quả xét xử các vụ, các vụ án, vụ việc kinh tế, tham nhũng, tiêu cực nhằm cảnh tỉnh, răn đe những đối tượng có hành vi vi phạm hay manh nha vi phạm.

Theo đó, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, các cấp ủy, tổ chức đảng trên địa bàn tỉnh đã quan tâm triển khai thực hiện, nội dung tuyên truyền tập trung vào Chương trình hành động số 16-CTr/TU ngày 21/12/2012 của Tỉnh ủy thực hiện Kết luận Hội nghị Trung ương 5 (khóa XI) về “Tiếp tục thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ ba Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa X) về “tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác PCTNLP”; Chỉ thị số 33-CT/TW ngày 03/01/2014 của Bộ Chính trị về “tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với việc kê khai và kiểm soát việc kê khai tài sản”; Chỉ thị số 03-CT/TW ngày 14/5/2011 của Bộ Chính trị nay là Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị “về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” và Kết luận số 01-KL/TW ngày 18/5/2021 của Bộ Chính trị bằng nhiều hình thức khác nhau như trong Hội nghị giao ban báo chí, thông qua hoạt động của Báo cáo viên Tỉnh ủy hằng tháng, thông qua tài liệu thông báo nội bộ; qua sơ kết, tổng kết Chỉ thị số 03-CT/TW, Chỉ thị số 05-CT/TW; Bản tin, hệ thống báo, đài phát thanh-truyền hình, đội ngũ tuyên truyền viên; qua sinh hoạt chi bộ, sinh hoạt đoàn, hội; qua đăng, dẫn tin, bài về PCTNLPTC trên Trang Web, Trang tin, Chuyên trang trong và ngoài tỉnh; qua việc tổ chức lồng ghép trong các Hội thi; tổ chức hội nghị, nói chuyện chuyên đề; hòa giải ở cơ sở; xây dựng và thực hiện hương ước; trên Facbook “Phổ Biến Pháp Luật (Quảng Bình)”, Fanpage “PHỔ BIẾN GIÁO DỤC PHÁP LUẬT - Quảng Bình”, trang “Zalo Official Account: Phổ biến, giáo dục pháp luật Quảng Bình”; xuất bản Tạp chí sinh hoạt Chi bộ của Tỉnh ủy, Bản tin Tư pháp; Bản tin Nội chính (nay là Trang tin Nội chính Quảng Bình); lồng ghép với các hình thức khác như sinh hoạt của các câu lạc bộ, sinh hoạt Ngày pháp luật, hội thi, tọa đàm, qua trung tâm giáo dục cộng đồng; v.v… Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, Ban Nội chính Tỉnh ủy, Báo Quảng Bình, Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh, Hội đồng PBGDPL hai cấp, đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên hai cấp đã tập trung thông tin, tuyên truyền, giáo dục về PCTNLPTC thông qua thực hiện nhiều chuyên mục, chuyên đề, phóng sự đăng, phát sóng trên sóng Đài Phát thanh - Truyền hình Quảng Bình, Báo Quảng Bình.

Riêng năm 2024, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã tổ chức Hội nghị học tập, quán triệt chuyên đề năm 2024 “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh về xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên gương mẫu, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đổi mới vì sự phát triển của quê hương, đất nước” với tỷ lệ hơn 99,98% cán bộ, đảng viên tham gia học tập, triển khai quán triệt, thực hiện. Thường trực Tỉnh ủy, BCĐ PCTNLPTC tỉnh đã chỉ đạo Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy tích cực lãnh đạo, chỉ đạo công tác tuyên truyền, phổ biến các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước trên các phương tiện thông tin đại chúng, nhất là việc tiếp tục nghiên cứu và học tập những giá trị cốt lõi tác phẩm "Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch vững mạnh” của đồng chí cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Trưởng BCĐTW về PCTNLPTC; chỉ đạo các cơ quan báo chí, truyền thông đưa tin đậm nét về kết quả công tác PCTNLPTC, xây dựng chuyên mục về PCTNLPTC với bình quân 04-05 tin, bài/tuần; bên cạnh đó, chỉ đạo đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên cơ sở tích cực nắm bắt, định hướng dư luận sau mỗi Phiên họp của BCĐ hai cấp hay sau mỗi Phiên tòa xét xử vụ án, vụ việc về kinh tế, tham nhũng, tiêu cực; chỉ đạo thực hiện có hiệu quả tuyên truyền công tác PCTNLPTC trên Bản tin Thông tin sinh hoạt Chi bộ tỉnh, Trang tin Nội chính Quảng Bình, Chuyên trang PCTNLPTC thuộc Cổng thông tin điện tử Quảng Bình. Chỉ đạo cấp ủy, chính quyền các cấp kiên quyết đấu tranh với các luận điệu xuyên tạc, lợi dụng công tác PCTNLPTC để chống phá Đảng, Nhà nước của các thế lực thù địch; xử lý, ngăn chặn có hiệu quả tình trạng tham nhũng vặt, tiêu cực, gây nhũng nhiễu đối với người dân, doanh nghiệp trong giải quyết công vụ; các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ của mình đã thực hiện lồng ghép tuyên truyền, PBGDPL về PCTNLPTC trong công tác tuyên truyền, PBGDPL nói chung với 4.580 cuộc phổ biến, giáo dục pháp luật trực tiếp cho 689.347 lượt người tham dự; tổ chức 228 cuộc thi với 149.265 lượt người dự thi; phát hành 316.189 tài liệu phổ biến, giáo dục pháp luật.

Ban Chỉ đạo PCTNLPTC tỉnh đã tham mưu Ban Thường vụ Tỉnh ủy tiếp tục tuyên truyền, phổ biến, quán triệt và triển khai nghiêm túc Kết luận số 54-KL/TW ngày 09/5/2023 của Ban Bí thư về tiếp tục thực hiện Quyết định số 99-QĐ/TW ngày 03/10/2017 về tiếp tục phát huy vai trò của Nhân dân trong đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái, "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ; chú trọng đa dạng hóa, duy trì thường xuyên và nâng cao hiệu quả công tác lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện công tác tuyên truyền về PCTNLPTC trên các mặt công tác; thực hiện tốt định hướng dư luận xã hội về vụ án, vụ việc tham nhũng, tiêu cực xảy ra trên địa bàn; quan tâm công tác xây dựng văn hóa liêm chính trong đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang; lồng ghép các nội dung tuyên truyền về PCTNLPTC qua việc tổ chức các Đoàn kiểm tra, giám sát đối với cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu trong việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống, thực hiện trách nhiệm nêu gương, v.v …

Lãnh đạo Đảng đoàn Mặt trận tỉnh đã lãnh đạo UBMTTQVN tỉnh, mặt trận các cấp thường xuyên phổ biến, quán triệt các văn bản có liên quan đến công tác PCTNLPTC hay chủ động lồng ghép tuyên truyền nội dung PCTNLPTC trong thực hiện công tác giám sát và phản biện xã hội. Cơ quan Thường trực BCĐ PCTNLPTC tỉnh - Ban Nội chính Tỉnh ủy tiếp tục tập trung lãnh đạo, chỉ đạo cấp ủy, chính quyền các cấp tăng cường thực hiện nghiêm túc và cụ thể hóa các văn bản của Trung ương về PCTNLPTC trên địa bàn; tiếp tục và thường xuyên nâng cao hiệu quả việc đăng tải các tin, bài về công tác PCTNLPTC trên Trang tin Nội chính Quảng Bình, trên Chuyên trang PCTN, TC thuộc Cổng thông tin điện tử Quảng Bình, trên Báo Quảng Bình, Đài PT - TH tỉnh, các Trang tin điện tử khác trong và ngoài tỉnh; chú trọng việc thông tin kịp thời các vụ án, vụ việc có liên quan đến kinh tế, tham nhũng, tiêu cực. Đặc biệt, Ban Nội chính Tỉnh ủy đã chủ trì, phối hợp với UBKT Tỉnh ủy, Công an tỉnh và các cơ quan, đơn vị có liên quan tham mưu cho Ban Thường vụ Tỉnh ủy kịp thời quán triệt đến từng cấp ủy 05 quy định về kiểm soát quyền lực, PCTN, TC của Trung ương và ban hành, triển khai thực hiện 03 kế hoạch của Ban Thường vụ Tỉnh ủy gồm Kế hoạch số 162-KH/TU ngày 27/5/2024 kế hoạch thực hiện Quy định số 131-QĐ/TW ngày 27/10/2023 của Bộ Chính trị về kiểm soát quyền lực, PCTN, TC trong công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng và trong hoạt động thanh tra, kiểm tra; Kế hoạch số 170-KH/TU ngày 24/7/2024 kế hoạch thực hiện Quy định số 132-QĐ/TW ngày 27/10/2023 của Bộ Chính trị về kiểm soát quyền lực, PCTN, TC trong hoạt động điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án; Kế hoạch số 181-KH/TU ngày 07/10/2024 kế hoạch thực hiện Quy định số 178-QĐ/TW ngày 27/6/2024 của Bộ Chính trị về kiểm soát quyền lực, PCTN, TC trong công tác xây dựng pháp luật.

Qua đó, thấy rõ sự quan tâm trong lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đối với công tác PCTNLPTC nói chung và công tác phát hiện tham nhũng, tiêu cực nói riêng, làm cơ sở để thúc đẩy sự chủ động, tích cực tham gia của cán bộ, đảng viên, Nhân dân trong phát hiện các hành vi vi phạm pháp luật về kinh tế, TN, TC từ đó góp phần tăng số lượng các vụ án, vụ việc kinh tế, TN, TC được phát hiện trên địa bàn.

Ảnh: Toàn cảnh Phiên họp thứ 9 của BCĐ PCTNLPTC tỉnh

* Một số kiến nghị, đề xuất về công tác thông tin, tuyền truyền, giáo dục PCTNLPTC thời gian tới

Thứ nhất, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Thường trực Tỉnh ủy, Ban Chỉ đạo PCTNLPTC hai cấp tiếp tục chỉ đạo nghiên cứu hoàn thiện thể chế về PCTNLPTC theo tinh thần Kết luận số 21-KL/TW ngày 25/5/2012 của Hội nghị lần thứ 5 BCHTW Đảng (khóa XI) và đồng thời chỉ đạo tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền nội dung hoàn thiện mới về thể chế; trong đó, tập trung chỉ đạo, đôn đốc các cấp ủy, tổ chức đảng tập trong lãnh đạo, chỉ đạo công tác pháp hiện và xử lý nghiêm minh, kịp thời các vụ án, vụ việc tham nhũng, tiêu cực, tập trung vào một số lĩnh vực nhạy cảm, có nguy cơ tham nhũng, tiêu cực cao.

Đẩy nhanh tiến độ sửa đổi, bổ sung các quy định của pháp luật có liên quan đến công tác PCTNLPTC nói chung và công tác phát hiện tham nhũng, tiêu cực nói riêng nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, tạo điều kiện thuận lợi cho công tác phát hiện hành vi tham nhũng, tiêu cực.

Thứ hai, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra của tổ chức đảng các cấp nhằm kịp thời phát hiện sai phạm, tham nhũng, tiêu cực của cán bộ, đảng viên trong mọi hoạt động, lĩnh vực nói chung và ngay cả trong nội hoạt động tuyên truyền, giáo dục, phổ biến PCTNLPTC nói riêng.

Tăng cường xây dựng, triển khai thực hiện có hiệu quả cơ chế phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị trong tuyên truyền, giáo dục, phổ biến thông tin về PCTNLPTC.

Thứ ba, tiếp tục nâng cao nhận thức trong cán bộ, đảng viên và Nhân dân về tính nguy hiểm, hậu quả, tác hại và những diễn biến mới về phương thức, thủ đoạn thực hiện của tội phạm tham nhũng về kinh tế trong giai đoạn hiện nay mà trước hết là nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cấp ủy, tổ chức đảng, nhất là những người đứng đầu đơn vị trong công tác phát hiện vụ án, vụ việc tham nhũng, tiêu cực.

Thứ tư, tập trung phổ biến, quán triệt, tuyên truyền có hiệu quả; thường xuyên đổi mới và linh hoạt hình thức tuyên truyền, giáo dục phù hợp với từng đối tượng tiếp nhận thông tin về các chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước trong PCTNLPTC; đặc biệt, cần đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả công tác giáo dục PCTNLPTC trong các cơ sở giáo dục, đào tạo, hay trong công tác tập huấn nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, nhất là đối với cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp.

Cấp ủy, tổ chức đảng, người đứng đầu các cấp phải nêu cao tinh thần trách nhiệm, quyết liệt đi đầu, trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo và thực hiện công tác PCTNLPTC; trong đó, chú trọng khâu phát hiện các hành vi tham nhũng, tiêu cực..

Thứ năm, tăng cường tổ chức các lớp tập huấn kiến thức, kỹ năng tuyên truyền, phổ biến pháp luật nói chung, PCTNLPTC nói riêng cho đội ngũ báo cáo viên các cấp và đội ngũ biên tập các bản tin, Trang tin, Chuyên trang. Trong đó, Hội đồng PHPBGDPL các cấp cần chủ đồng, thường xuyên phát huy hiệu vai trò của mình trong công tác thông tin, tuyên truyền PBGDPL, chỉ đạo, phối hợp với hệ thống giáo dục - đào tạo các cấp thực hiện công tác tuyên truyền, phổ biến về PCTNLPTC trong các bậc học trên địa bàn. 

Tăng cường việc ứng dụng những phần mềm, công nghệ, kỹ thuật mới trong công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục cũng như hoạt động trích, dẫn tin, bài nhằm thông tin kịp thời, bao quát các nội dung, hoạt động về lĩnh vực PCTNLPTC cho người tiếp nhận.

Hồ Quốc Long-Lê Hà Anh Tâm, Phòng Nghiệp vụ 2