Định hướng công tác luật sư trong thời gian tới

Về công tác luật sư trong xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 09/11/2022 của Ban Chấp hành Trung ương về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới, Ban Chấp hành Trung ương Đảng nêu rõ:

“Hoàn thiện thể chế về luật sư và hành nghề luật sư, bảo đảm để luật sư thực hiện tốt quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm theo quy định của pháp luật. Nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước và trách nhiệm tự quản của tổ chức xã hội-nghề nghiệp đối với luật sư, tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong hoạt động hành nghề luật sư. Tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng, xây dựng và phát triển đội ngũ luật sư có bản lĩnh chính trị vững vàng, đạo đức nghề nghiệp trong sáng, am hiểu pháp luật, giỏi về kỹ năng hành nghề và ngoại ngữ, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp và hội nhập quốc tế”.

Ban Chủ nhiệm Đoàn Luật sư tỉnh Quảng Bình trong Ngày truyền thống của luật sư Việt Nam

Một số nhiệm vụ và giải pháp trọng tâm

Tiếp tục triển khai thực hiện Luật Luật sư gắn với Chỉ thị số 33-CT/TW ngày 30/3/2009 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với tổ chức và hoạt động của luật sư.

Nghiên cứu thành lập tổ chức Đảng trong Đoàn Luật sư theo Chỉ thị số 33-CT/TW ngày 30/3/2009 của Ban Bí thư để phát huy vai trò lãnh đạo của tổ chức đảng trong tổ chức xã hội - nghề nghiệp, khi có đầy đủ điều kiện thuận lợi.

Có giải pháp hỗ trợ phát triển nghề luật sư. Thường xuyên quan tâm củng cố, kiện toàn cơ quan lãnh đạo của Đoàn Luật sư đảm bảo về số lượng và nâng cao chất lượng; có chính sách hỗ trợ cho Đoàn Luật sư tỉnh hoạt động, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.

Tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra, xử lý vi phạm đối với tổ chức, hoạt động luật sư; khen thưởng kịp thời cho các luật sư, tổ chức hành nghề luật sư có thành tích và có đóng góp cho sự phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương.

Kiến nghị, đề xuất

Sửa đổi, bổ sung Luật Luật sư và các văn bản hướng dẫn thi hành

- Về tiêu chuẩn, điều kiện cấp chứng chỉ hành nghề luật sư đề nghị không quy định miễm đào tạo nghề và miễn tập sự đối với một số đối tượng như hiện nay; theo đó đề nghị sửa quy định từ miễn đào tạo nghề và miễn tập sự sang giảm thời gian đào tạo nghề và thời gian tập sự;

- Về thu hồi chứng chỉ hành nghề luật sư đề nghị bổ sung quy định luật sư rút tên khỏi danh sách Đoàn Luật sư trong thời hạn 02 năm mà không gia nhập Đoàn luật sư khác thì bị thu hồi chứng chỉ hành nghề  luật sư;

- Về chấm dứt hoạt động của tổ chức hành nghề luật sư: Đề nghị bổ sung quy định thu hồi giấy đăng ký hoạt động của tổ chức hành nghề luật sư đối với trường hợp Trưởng Văn phòng luật sư, Giám đốc công ty TNHH 01 thành viên bị thu hồi chứng chỉ nghề nghề do rút tên khỏi danh sách Đoàn Luật sư trong thời hạn 02 năm mà không gia nhập Đoàn luật sư khác;

- Về hoạt động hành nghề luật sư đề nghị bổ sung quy định luật sư không được tham gia quản lý doanh nghiệp ngoài tổ chức hành nghề luật sư, không được đồng thời hành nghề tại hai tổ chức hành nghề luật sư trở lên;

- Về tập sự hành nghề luật sư, đề nghị bổ sung quy định người thuộc trường hợp không được cấp chứng chỉ hành nghề luật sư thì không được tập sự hành nghề luật sư; đồng thời quy định người tập sự phải đảm bảo thời gian làm việc tối thiểu 4 giờ/ngày hoặc 2,5 buổi/tuần tại tổ chức hành nghề luật nơi đăng ký tập sư;

- Về luật sư hành nghề với tư cách cá nhân đề nghị bổ sung quy định về trách nhiệm thực hiện chế độ báo cáo, thống kê theo định kỳ;

- Về việc lập và lưu trữ hồ sơ cung cấp dịch vụ pháp lý, đề nghị quy định cụ thể trách nhiệm của luật sư trong việc lập và lưu trữ hồ sơ cung cấp dịch vụ pháp lý;

- Về dịch vụ pháp lý của luật sư: đề nghị bổ sung dịch vụ đại diện trong tố tụng;

- Về mô hình và hoạt động của tổ chức hành nghề luật sư đề nghị bỏ quy định về loại hình công ty TNHH 01 thành viên và công ty TNHH 02 thành viên trở lên. Theo đó, quy định hình thức tổ chức hành nghề luật sư gồm văn phòng luật sư và công ty hợp danh.

Đề nghị Bộ Tư pháp và Liên đoàn Luật sư Việt Nam nghiên cứu ban hành Quy chế phối hợp quản lý hoạt động hành nghề luật sư giữa Bộ Tư pháp, Liên đoàn Luật sư Việt Nam, Bộ Công an, Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao để có cơ sở thống nhất cho các địa phương trong việc xây dựng quy chế và triển khai thực hiện quy chế tại địa phương mình; từ đó tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động hành nghề của các tổ chức hành nghề luật sư, nhất là hoạt động tham gia tố tụng.

Đề nghị Bộ Tư pháp:

- Kiến nghị Quốc hội, Chính phủ khi xem xét sửa Bộ luật Tố tụng hình sự, Bộ luật Tố tụng dân sự, Luật Tố tụng hành chính theo hướng:

+ Quy định hồ sơ vụ án có luận cứ bào chữa/bảo vệ của luật sư/Trợ giúp viên pháp tại phiên tòa;

+ Quy định bản án phải ghi cụ thể quan điểm, đề xuất của người bào chữa/bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp đối việc giải quyết vụ án hình sự, dân sự, hành chính.

- Đề nghị Bộ Tư pháp tiếp tục quan tâm chỉ đạo, hướng dẫn nghiệp vụ, giúp địa phương tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong triển khai thi hành Luật Luật sư và các văn bản pháp luật có liên quan đến hoạt động luật sư; tăng cường tổ chức bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ luật sư, các tổ chức hành nghề luật sư và đội ngũ cán bộ làm công tác quản lý nhà nước về luật sư.

Đề nghị Liên đoàn luật sư Việt Nam tăng cường công tác kiểm tra, giám sát Đoàn Luật sư trong việc tuân thủ pháp luật, Điều lệ Liên đoàn luật sư Việt Nam; kiểm soát đầu vào của luật sư. Tăng cường công tác bồi dưỡng về kiến thức pháp luật, kỹ năng hành nghề, đạo đức nghề nghiệp cho luật sư. 

- Đề nghị Bộ Tư pháp phối hợp với các bộ, ngành có liên quan ban hành Quy chế mẫu về hoạt động phối hợp giữa các cơ quan quản lý nhà nước, cơ quan tiến hành tố tụng, cơ quan, tổ chức khác với tổ chức xã hội - nghề nghiệp luật sư ở Trung ương và địa phương trong việc quản lý về luật sư và hành nghề luật sư

- Đề nghị Bộ Tư pháp xây dựng dữ liệu về luật sư và tổ chức hành nghề luật sư.

Thanh Minh, Phòng Nội chính